Egzamin ósmoklasisty obejmuje wiadomości i umiejętności określone w podstawie w odniesieniu do wybranych przedmiotów nauczanych w klasach I–VIII.
Egzamin ósmoklasisty jest egzaminem obowiązkowym, co oznacza, że każdy uczeń musi do niego przystąpić, aby ukończyć szkołę. Nie jest określony minimalny wynik, jaki uczeń powinien uzyskać, dlatego egzaminu ósmoklasisty nie można nie zdać.
Egzamin ósmoklasisty jest przeprowadzany w formie pisemnej.
Ósmoklasista przystępuje do egzaminu z trzech przedmiotów obowiązkowych, tj.:
1. języka polskiego
2. matematyki
3. języka obcego nowożytnego.
Przebieg egzaminu ósmoklasisty
Egzamin odbywa się w maju. Uczeń, który z przyczyn losowych lub zdrowotnych nie przystąpi do egzaminu w tym terminie, przystępuje do niego w czerwcu.
Egzamin ósmoklasisty jest przeprowadzany przez trzy kolejne dni:
1. język polski – 23 maja 2023 r. (wtorek) – godz. 9:00 trwa 120 minut
2. matematyka – 24 maja 2023 r. (środa) – godz. 9:00 trwa 100 minut
3. język angielski – 25 maja 2023 r. (czwartek) – godz. 9:00 trwa 90 min
W terminie dodatkowym:
1. język polski – 12 czerwca 2023 r. (poniedziałek) – godz. 9:00
2. matematyka – 13 czerwca 2023 r. (wtorek) – godz. 9:00
3. język angielski – 14 czerwca 2023 r. (środa) – godz. 9:00.
Do egzaminu ósmoklasisty w terminie dodatkowym przystępuje uczeń, który:
- z przyczyn losowych lub zdrowotnych nie przystąpił do egzaminu ósmoklasisty z danego przedmiotu lub przedmiotów w terminie głównym ALBO
- przerwał lub któremu przerwano i unieważniono egzamin ósmoklasisty z danego przedmiotu lub przedmiotów w terminie głównym (również z przyczyn losowych lub zdrowotnych).
Do egzaminu ósmoklasisty w terminie dodatkowym przystępuje również uczeń, któremu dyrektor OKE lub dyrektor CKE unieważnił egzamin z danego przedmiotu lub przedmiotów.
Do egzaminu ósmoklasisty w terminie dodatkowym zdający przystępuje w szkole, której jest uczniem.
Zadania na egzaminie ósmoklasisty
W arkuszu egzaminacyjnym z każdego przedmiotu znajdą się zarówno zadania zamknięte ( tj. takie, w których uczeń wybiera jedną odpowiedź z kilku podanych), jak i zadania otwarte (tj. takie, w których uczeń samodzielnie formułuje odpowiedź). Przykładowe zadania wraz z rozwiązaniami można znaleźć w informatorach o egzaminie ósmoklasisty z poszczególnych przedmiotów.
Wyniki i zaświadczenia
W przypadku egzaminu ósmoklasisty przeprowadzanego w maju i czerwcu:
1. Termin ogłaszania wyników egzaminu ósmoklasisty – 3 lipca 2023r.
2. Termin przekazania szkołom wyników i zaświadczeń – 6 lipca 2023r.
3. Termin wydania zaświadczeń oraz informacji zdającym – 6 lipca 2023r.
Na zaświadczeniu podany będzie wynik procentowy oraz wynik na skali centylowej dla egzaminu z każdego przedmiotu.
Wynik procentowy to odsetek punktów (zaokrąglony do liczby całkowitej), które uczeń zdobył za zadania z danego przedmiotu. Wynik centylowy to odsetek liczby ósmoklasistów (zaokrąglony do liczby całkowitej), którzy uzyskali z egzaminu z danego przedmiotu wynik taki sam lub niższy niż zdający.
Na przykład uczeń, który z języka polskiego uzyskał 78% punktów możliwych do zdobycia (wynik procentowy), dowie się z zaświadczenia, że wynik taki sam lub niższy uzyskało 73% wszystkich zdających (wynik centylowy), co oznacza, że wynik wyższy uzyskało 27% zdających. Wynik centylowy umożliwia porównanie swojego wyniku z wynikami uczniów w całym kraju.
Wyniki egzaminacyjne są ostateczne i nie mogą być podważone na drodze sądowej.
Zwolnienia z egzaminu ósmoklasisty
Do egzaminu nie przystępuje uczeń posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niepełnosprawność intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym lub niepełnosprawności sprzężone, gdy jedną z niepełnosprawności jest niepełnosprawność intelektualna w stopniu umiarkowanym lub znacznym.
Z przystąpienia do egzaminu może być zwolniony:
- uczeń posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niepełnosprawności sprzężone inne niż niepełnosprawność intelektualna w stopniu umiarkowanym lub znacznym. Z wnioskiem o zwolnienie występują rodzice ucznia do dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej. Wniosek musi być pozytywnie zaopiniowany przez dyrektora szkoły;
- uczeń, który - ze względu na szczególny przypadek losowy lub zdrowotny - nie mógł przystąpić do egzaminu ani w terminie głównym, ani w terminie dodatkowym;
- uczeń, który jest laureatem lub finalistą olimpiady przedmiotowej albo laureatem konkursu przedmiotowego o zasięgu wojewódzkim lub ponadwojewódzkim, organizowanego z zakresu jednego z przedmiotów objętych egzaminem ósmoklasisty, jest zwolniony z egzaminu z tego przedmiotu. Na zaświadczeniu o szczegółowych wynikach egzaminu ósmoklasisty w rubryce danego przedmiotu będzie on miał wpisane słowo - odpowiednio - "zwolniony" lub "zwolniona" oraz maksymalny wynik, tj. "100%" (wynik procentowy) oraz "100" (wynik na skali centylowej).
Uprawnienia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi przystępują do egzaminu ósmoklasisty w warunkach i/lub formach dostosowanych do ich potrzeb.
Dostosowanie formy egzaminu ósmoklasisty polega na przygotowaniu odrębnych arkuszy egzaminacyjnych dostosowanych do:
- rodzaju niepełnosprawności ucznia, posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niepełnosprawność
- potrzeb ucznia, któremu ograniczona znajomość języka polskiego utrudnia zrozumienie czytanego tekstu (dotyczy egzaminu z języka polskiego i matematyki) – na podstawie pozytywnej opinii rady pedagogicznej.
Arkusze w dostosowanej formie są przygotowywane dla uczniów:
a) z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera;
b) słabo widzących;
c) niewidomych;
d) słabosłyszących i niesłyszących;
e) z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim;
f) z niepełnosprawnością ruchową spowodowaną mózgowym porażeniem dziecięcym;
g) z niepełnosprawnościami sprzężonymi;
h) którym ograniczona znajomość języka polskiego utrudnia zrozumienie czytanego tekstu (dotyczy egzaminu z języka polskiego i matematyki).
Pozostali uczniowie piszą arkusz standardowy i mają dostosowane warunki
przeprowadzania egzaminu. Są to uczniowie:
- posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niepełnosprawność;
- posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niedostosowanie społeczne lub zagrożenie niedostosowaniem społecznym;
- posiadający orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania;
- chorzy lub niesprawni czasowo - zaświadczenie o stanie zdrowia wydane przez lekarza;
- posiadający opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, o specyficznych trudnościach w uczeniu się, w tym: z dysleksją, dysgrafią, dysortografią, dyskalkulią - opinia poradni psychologiczno pedagogicznej;
- którzy w roku szkolnym 2022/2023 byli objęci pomocą psychologiczno-pedagogiczną w szkole ze względu na:
trudności adaptacyjne związane z wcześniejszym kształceniem za granicą
zaburzenia komunikacji językowej
sytuację kryzysową lub traumatyczną
Dostosowanie warunków przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty polega między innymi na:
- zminimalizowaniu ograniczeń wynikających z niepełnosprawności, niedostosowania społecznego lub zagrożenia niedostosowaniem społecznym ucznia;
- zapewnieniu uczniowi miejsca pracy odpowiedniego do jego potrzeb edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych;
- wykorzystaniu odpowiedniego sprzętu specjalistycznego i środków dydaktycznych;
- odpowiednim przedłużeniu czasu przewidzianego na przeprowadzenie egzaminu ósmoklasisty z danego przedmiotu lub przedmiotów:
- z języka polskiego – nie więcej niż o 60 minut;
- z matematyki – nie więcej niż o 50 minut;
- z języka obcego nowożytnego – nie więcej niż o 45 minut
- ustaleniu zasad oceniania rozwiązań zadań wykorzystywanych do przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty, uwzględniających potrzeby edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne ucznia;
- zapewnieniu obecności i pomocy w czasie egzaminu ósmoklasisty nauczyciela wspomagającego ucznia w czytaniu lub pisaniu lub specjalisty odpowiednio z zakresu danego rodzaju niepełnosprawności, niedostosowania społecznego lub zagrożenia niedostosowaniem społecznym, jeżeli jest to niezbędne do uzyskania właściwego kontaktu z uczniem lub pomocy w obsłudze sprzętu specjalistycznego i środków dydaktycznych.
Uczeń posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niepełnosprawność intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym lub niepełnosprawności sprzężone, gdy jedną z niepełnosprawności jest niepełnosprawność intelektualna w stopniu umiarkowanym lub znacznym, nie przystępuje do egzaminu ósmoklasisty.
W przypadku ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego z uwagi na niepełnosprawności sprzężone istnieje możliwość skorzystania z dostosowań przewidzianych dla poszczególnych rodzajów niepełnosprawności. Dostosowanie takie wymaga pisemnego porozumienia dyrektora szkoły z dyrektorem właściwej okręgowej komisji egzaminacyjnej.
Dokumenty, na podstawie których przyznawane jest dostosowanie formy lub warunków przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty, to:
a) orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na
niepełnosprawność;
b) orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niedostosowanie społeczne lub zagrożenie niedostosowaniem społecznym;
c) orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania;
d) zaświadczenie o stanie zdrowia wydane przez lekarza;
e) opinia poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, o specyficznych trudnościach w uczeniu się. Opinia może być wydana uczniowi nie wcześniej niż po ukończeniu III klasy szkoły podstawowej.
f) pozytywna opinia rady pedagogicznej w przypadku uczniów: objętych pomocą psychologiczno-pedagogiczną w szkole ze względu na trudności adaptacyjne związane z wcześniejszym kształceniem za granicą, zaburzenia komunikacji językowej lub sytuację kryzysową lub traumatyczną cudzoziemców, którym ograniczona znajomość języka polskiego utrudnia zrozumienie czytanego tekstu . Opinia rady pedagogicznej, jest wydawana na wniosek:
- nauczyciela lub specjalisty wykonującego w szkole zadania z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej, prowadzących zajęcia z uczniem w szkole, po uzyskaniu zgody rodziców albo pełnoletniego ucznia, LUB
- rodziców albo pełnoletniego ucznia.
Zaświadczenie o stanie zdrowia oraz opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, o specyficznych trudnościach w uczeniu się, przedkłada się dyrektorowi szkoły nie później niż do 17 października 2022 r.
W przypadkach losowych dokumenty te mogą być przedłożone w terminie
późniejszym, niezwłocznie po ich otrzymaniu.
Rada pedagogiczna, spośród możliwych sposobów dostosowania warunków i form przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty, wymienionych w komunikacie o dostosowaniach, wskazuje sposób lub sposoby dostosowania warunków lub formy przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty dla ucznia.
Dyrektor szkoły lub upoważniony przez niego nauczyciel informuje na piśmie
rodziców ucznia o wskazanym przez radę pedagogiczną sposobie lub sposobach dostosowania warunków lub formy przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty do jego potrzeb edukacyjnych i możliwości psychofizycznych, nie później niż do 21 listopada 2022 r.
Rodzice ucznia składają oświadczenie o korzystaniu albo niekorzystaniu ze
wskazanych sposobów dostosowania w terminie 3 dni roboczych od dnia
otrzymania informacji.
Ważne terminy
- Do 28 września 2022 r. zapoznanie rodziców uczniów z możliwymi dostosowaniami warunków i form przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty;
- do 30 września 2022 r. – złożenie deklaracji wskazującej język obcy nowożytny, z którego uczeń przystąpi do egzaminu ósmoklasisty
- do 17 października 2022 r. – przedłożenie dyrektorowi szkoły zaświadczenia o stanie zdrowia ucznia lub opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej o specyficznych trudnościach w uczeniu się;
- do 21 listopada 2022 r. przekazanie rodzicom uczniów pisemną informację o wskazanym przez radę pedagogiczną sposobie lub sposobach dostosowania warunków lub formy przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty do potrzeb edukacyjnych i możliwości psychofizycznych zdających;
- do 25 listopada 2022 r. – złożenie przez rodziców oświadczenia o korzystaniu albo niekorzystaniu ze wskazanych sposobów dostosowania warunków lub formy przeprowadzania egzaminu do potrzeb edukacyjnych i możliwości psychofizycznych zdających, po otrzymaniu pisemnej informacji;
- do 23 lutego 2022 r. – złożenie pisemnej informacji o zmianie w deklaracjach (zmiana języka obcego, z którego uczeń przystąpi do egzaminu ósmoklasisty)
- do 23 lutego 2022 r. – przekazania uczniom i ich rodzicom kluczowych informacji o egzaminie, w tym przede wszystkim dotyczących:
- harmonogramu i zasad przeprowadzenia egzaminu ósmoklasisty,
- zasadach zaznaczania odpowiedzi na karcie odpowiedzi (dotyczy uczniów, którzy mają obowiązek zaznaczenia odpowiedzi na karcie);
- zakazie wnoszenia do Sali egzaminacyjnej urządzeń telekomunikacyjnych lub korzystania z takich urządzeń w tej Sali;
- konieczności samodzielnego rozwiązywania zadań w czasie egzaminu.
Na stronie internetowej CKE (www.cke.gov.pl), w zakładce poświęconej egzaminowiósmoklasisty) dostępne są:
- Komunikat o harmonogramie egzaminów w 2023 r.
- Informacja o sposobie organizacji i przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty w 2023.+ Załączniki
- Komunikat o dostosowaniach 2022/2023
- Komunikat o materiałach i przyborach pomocniczych 2023 roku